[fusion_builder_container hundred_percent=”no” equal_height_columns=”no” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” background_position=”center center” background_repeat=”no-repeat” fade=”no” background_parallax=”none” enable_mobile=”no” parallax_speed=”0.3″ video_aspect_ratio=”16:9″ video_loop=”yes” video_mute=”yes” overlay_opacity=”0.5″ border_style=”solid” padding_top=”20px” padding_bottom=”20px” padding_left=”10px” admin_toggled=”no”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”3_4″ layout=”3_4″ spacing=”” center_content=”no” hover_type=”none” link=”” min_height=”” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”contentDiv” id=”mainText” background_color=”#ffffff” background_image=”” background_position=”left top” undefined=”” background_repeat=”no-repeat” border_size=”0″ border_color=”” border_style=”solid” border_position=”all” padding=”” margin_top=”” margin_bottom=”0px” animation_type=”” animation_direction=”left” animation_speed=”0.3″ animation_offset=”” last=”no”][fusion_title margin_bottom=”0px” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”postTitle” id=”postTitle” size=”1″ content_align=”left” style_type=”none”]
[get_post_identifier] [page_title]
[responsivevoice_button voice=”Polish Female” buttontext=”Przeczytaj”][/responsivevoice_button]
[/fusion_title][fusion_text]
Ciekawym i najbardziej ekologicznym paradygmatem badawczym procesu uczenia mimowolnego jest zadanie kontrolowania złożonych systemów dynamicznych (control of complex system task, dynamic system task, Berry i Broadbent, 1984; Berry, 1996). Badanie w tym paradygmacie polega na osiągnięciu i utrzymaniu określonego stanu kontrolowanego systemu poprzez manipulację określonymi zmiennymi. Berry i Broadbent (1984) zaproponowali w tym paradygmacie zadanie kontrolowania produkcji cukru. Zadaniem osób badanych było osiągnięcie określonego poziomu produkcji, poprzez kontrolowanie takich zmiennych, jak na przykład liczba zatrudnionych pracowników. Inne zadania zaproponowane w tym paradygmacie, to kontrolowanie systemu transportu publicznego (w którym badani mieli za zadanie kontrolowanie natężenia ruchu miejskiego) i zadanie interakcji personalnej (tu zadaniem osób badanych było utrzymanie odpowiedzi sztucznego interlokutora na poziomie „przyjaznym”, zob. : Berry, 1996). W badaniach z wykorzystaniem paradygmatu kontrolowania złożonych systemów dynamicznych, system był w rzeczywistości sterowany za pomocą stałego algorytmu, który jednak nie był znany osobom badanym. Typowe wyniki eksperymentów prowadzonych w tym paradygmacie wykazują coraz lepsze wykonywanie zadania, osiągane przez badanych wraz z praktyką (badani otrzymywali informację zwrotną na temat aktualnego stanu systemu), przy braku jawnej wiedzy na temat reguł działania systemu. Znajomość jawnych reguł była szacowana za pomocą kwestionariusza, w którym badani nie raportowali znajomości algorytmu kierującego wykonaniem zadania. Co ciekawe, wykonanie zadania nie koreluje z dostępnością wiedzy na temat reguł rządzących systemem (Berry i Broadbent, 1984).
Paradygmat zaproponowany przez Berry i Broadbenta (1984) był krytykowany z powodu niskiej trafności kwestionariuszy post-eksperymentalnych. Stanley, Mathews, Buss i Kotler-Cope (1989) twierdzili, że wykorzystywane w kwestionariuszu pytania mogą nie być właściwe dla określenia stopnia uświadomienia indywidualnych strategii radzenia sobie z zadaniem. Badani mogliby więc dysponować adekwatną wiedzą na temat tego, w jaki sposób kontrolować złożony system dynamiczny, jednak wiedza ta nie miałaby szansy być ujawniona przez wykorzystywane w badaniach Berry i Broadbenta (1984) kwestionariusze. Stanley i współpracownicy (1989) zaproponowali pomysłowy sposób oszacowania charakteru wiedzy nabywanej przez osoby badane w takich eksperymentach. Badacze ci prosili osoby badane o wykonywanie zadania kontrolowania systemów dynamicznych, a następnie o wyjaśnienie innej osobie badanej, w jaki sposób powinna kontrolować system, aby osiągnąć satysfakcjonujące rezultaty. Następnie osoby instruowane wykonywały zadanie próbując wykorzystać otrzymane wskazówki. Wyniki tego eksperymentu wskazują, że nawet w sytuacji, kiedy pozwolono badanym na opisywanie zasad własnymi słowami, potrafili oni wykonywać poprawnie zadanie na długo przed tym, niż byli w stanie powiedzieć, w jaki sposób należy to zadanie wykonywać. Stanley i współpracownicy (1989) stwierdzili na podstawie uzyskanych wyników, że istnieje znacząca różnica pomiędzy czasem, w którym badani są w stanie nabyć jawną wiedzę na temat zasad wykonywania tego zadania, a czasem, w którym nabywają wiedzę ukrytą, pozwalającą na poprawne wykonywanie zadania. Co ciekawe, okazuje się jednak, że zebrane przez Stanleya i współpracowników (1989) wskazówki badanych, dotyczące sposobów radzenia sobie z zadaniem, pozwoliły innej grupie osób badanych szybciej osiągnąć optymalny poziom wykonania zadania. Wynik ten sugeruje, że w pewnych warunkach jest możliwe zwerbalizowanie zasad, które pomagają w poprawnym wykonywaniu tego typu zadań (dla dokładnej analizy stopnia werbalizacji wiedzy w zadaniu kontrolowania systemów dynamicznych zob.: Marescaux, 1997).
Omawiane zadanie jest najbardziej trafne ekologicznie, spośród wszystkich paradygmatów badawczych uczenia mimowolnego. Uzyskiwane rezultaty wydają się powiązane z danymi uzyskiwanymi w badaniach nad ukrytą wiedzą ekspertów. Podobnie jak w tych ostatnich badaniach (zob. : Brooks, Norman i Allen, 1991 – badania dotyczące diagnozy medycznej) badani wydają się w pewnych warunkach wykonywać poprawnie złożone zadanie, bez możliwości zwerbalizowania reguł kierujących ich zachowaniem. Wyniki badań przy wykorzystaniu procedury kontrolowania systemów dynamicznych, wydają się sugerować również, iż w pewnych warunkach uczenie jawne może wpływać pozytywnie na poziom wykonania zadań mierzących efekty uczenia mimowolnego. Wątek ten zostanie szerzej zanalizowany w rozdziale 4.3, dotyczącym świadomości procesu uczenia mimowolnego.
[/fusion_text][/fusion_builder_column][fusion_builder_column type=”1_4″ layout=”1_4″ spacing=”” center_content=”no” hover_type=”none” link=”” min_height=”” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”authorBox” id=”” background_color=”#ffffff” background_image=”” background_position=”left top” undefined=”” background_repeat=”no-repeat” border_size=”0″ border_color=”” border_style=”solid” border_position=”all” padding=”20px 0px 0px 0px” margin_top=”” margin_bottom=”” animation_type=”” animation_direction=”left” animation_speed=”0.3″ animation_offset=”” last=”no”][fusion_text]
[author_image]
[/fusion_text][fusion_person name=”{author_name}” title=”Autor” linktarget=”_self” pic_style=”none” hover_type=”none” content_alignment=”center” show_custom=”no” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”author” /][fusion_text]
[reviewer_image]
[/fusion_text][fusion_person name=”{reviewer_name}” title=”Recenzent” linktarget=”_self” pic_style=”none” hover_type=”none” content_alignment=”center” show_custom=”no” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”author” /][fusion_text]
Opublikowano:
7 września 2018
[/fusion_text][fusion_separator style_type=”single solid” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” sep_color=”#ffffff” top_margin=”10px” bottom_margin=”10px” border_size=”15″ alignment=”center” /][fusion_builder_row_inner][fusion_builder_column_inner type=”1_1″ layout=”1_1″ spacing=”” center_content=”no” hover_type=”none” link=”” min_height=”” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”” id=”” background_color=”” background_image=”” background_position=”left top” background_repeat=”no-repeat” border_size=”0″ border_color=”” border_style=”solid” padding=”” dimension_margin=”” animation_type=”” animation_direction=”left” animation_speed=”0.3″ animation_offset=”” last=”no” border_position=”all”][fusion_button link=”/table-of-contents” target=”_self” alignment=”center” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”postButton” color=”default” stretch=”default” icon_position=”left” icon_divider=”no” animation_direction=”left” animation_speed=”0.3″]SPIS TREŚCI[/fusion_button][fusion_text]
[get_category_posts]
[/fusion_text][fusion_button link=”?format=pdf” target=”_self” alignment=”center” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”postButton pdf” color=”default” stretch=”default” icon_position=”left” icon_divider=”no” animation_direction=”left” animation_speed=”0.3″]PDF[/fusion_button][/fusion_builder_column_inner][/fusion_builder_row_inner][/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container][fusion_builder_container hundred_percent=”no” equal_height_columns=”no” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” background_position=”center center” background_repeat=”no-repeat” fade=”no” background_parallax=”none” enable_mobile=”no” parallax_speed=”0.3″ video_aspect_ratio=”16:9″ video_loop=”yes” video_mute=”yes” overlay_opacity=”0.5″ border_style=”solid” padding_top=”20px” padding_right=”22px” padding_bottom=”20px” padding_left=”10px”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”3_4″ layout=”3_4″ spacing=”” center_content=”no” hover_type=”none” link=”” min_height=”” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”additionalContent” id=”literature” background_color=”#ffffff” background_image=”” background_position=”left top” undefined=”” background_repeat=”no-repeat” border_size=”0″ border_color=”” border_style=”solid” border_position=”all” padding=”0px 0px 0px 0px” margin_top=”” margin_bottom=”” animation_type=”” animation_direction=”left” animation_speed=”0.3″ animation_offset=”” last=”no”][fusion_title margin_top=”10px” margin_bottom=”10px” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” size=”3″ content_align=”center” style_type=”none”]
LITERATURA CYTOWANA
[/fusion_title][fusion_text][/fusion_text][/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container][fusion_builder_container hundred_percent=”no” equal_height_columns=”no” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” background_position=”center center” background_repeat=”no-repeat” fade=”no” background_parallax=”none” enable_mobile=”no” parallax_speed=”0.3″ video_aspect_ratio=”16:9″ video_loop=”yes” video_mute=”yes” overlay_opacity=”0.5″ border_style=”solid” padding_top=”20px” padding_right=”22px” padding_bottom=”20px” padding_left=”10px”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”3_4″ layout=”3_4″ spacing=”” center_content=”no” hover_type=”none” link=”” min_height=”” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”additionalContent tagsDiv” id=”” background_color=”#ffffff” background_image=”” background_position=”left top” undefined=”” background_repeat=”no-repeat” border_size=”0″ border_color=”” border_style=”solid” border_position=”all” padding=”0px 0px 0px 0px” margin_top=”” margin_bottom=”” animation_type=”” animation_direction=”left” animation_speed=”0.3″ animation_offset=”” last=”no”][fusion_title hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” size=”3″ content_align=”center” style_type=”none” margin_bottom=”10px”]
TAGI
[/fusion_title][fusion_text][tags][/fusion_text][/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container][fusion_builder_container hundred_percent=”no” equal_height_columns=”no” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” background_position=”center center” background_repeat=”no-repeat” fade=”no” background_parallax=”none” enable_mobile=”no” parallax_speed=”0.3″ video_aspect_ratio=”16:9″ video_loop=”yes” video_mute=”yes” overlay_opacity=”0.5″ border_style=”solid” padding_top=”20px” padding_bottom=”20px” padding_left=”10px” admin_toggled=”no”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”3_4″ layout=”3_4″ spacing=”” center_content=”no” hover_type=”none” link=”” min_height=”” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”additionalContent readMoreDiv” id=”” background_color=”#ffffff” background_image=”” background_position=”left top” undefined=”” background_repeat=”no-repeat” border_size=”0″ border_color=”” border_style=”solid” border_position=”all” padding=”” margin_top=”” margin_bottom=”” animation_type=”” animation_direction=”left” animation_speed=”0.3″ animation_offset=”” last=”no”][fusion_title hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” size=”3″ content_align=”center” style_type=”none” margin_bottom=”10px”]
CZYTAJ TEŻ
[/fusion_title][fusion_text][/fusion_text][/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]