[fusion_builder_container hundred_percent=”no” equal_height_columns=”no” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” background_position=”center center” background_repeat=”no-repeat” fade=”no” background_parallax=”none” enable_mobile=”no” parallax_speed=”0.3″ video_aspect_ratio=”16:9″ video_loop=”yes” video_mute=”yes” overlay_opacity=”0.5″ border_style=”solid” padding_top=”20px” padding_bottom=”20px” padding_left=”10px” admin_toggled=”no”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”3_4″ layout=”3_4″ spacing=”” center_content=”no” hover_type=”none” link=”” min_height=”” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”contentDiv” id=”” background_color=”#f2f2f2″ background_image=”” background_position=”left top” undefined=”” background_repeat=”no-repeat” border_size=”0″ border_color=”” border_style=”solid” border_position=”all” padding=”” margin_top=”” margin_bottom=”0px” animation_type=”” animation_direction=”left” animation_speed=”0.3″ animation_offset=”” last=”no”][fusion_title margin_bottom=”0px” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”postTitle” id=”postTitle” size=”1″ content_align=”left” style_type=”none”]
[get_post_identifier] [page_title]
[responsivevoice_button voice=”Polish Female” buttontext=”Przeczytaj”][/responsivevoice_button]
[/fusion_title][fusion_text]
Odkryta przez Stroopa interferencja dotyczyła nazywania kolorów oraz czytania ich nazw, jednak nie ogranicza się wyłącznie do tego zadania. Mechanizm leżący u podstaw efektu Stroopa jest bardziej uniwersalny i przejawia się w interakcjach pomiędzy różnymi czynnościami poznawczymi. Badacze inspirując się tym klasycznym badaniem konstruują procedury badawcze imitujące zadanie Stroopa, wykorzystując do tego różne modalności zmysłowe, cechy bodźców czy ich specyficzne kombinacje. Poniżej prezentujemy kilka najpopularniejszych wariantów.
Zadanie interferencji obraz-słowo
To jedna z bardziej znanych odmian zadania Stroopa. Rywalizującymi procesami są tutaj czytanie wyrazów oraz nazywanie obrazków. Zazwyczaj polega to na umieszczeniu słowa wewnątrz rysunku i proszeniu osób badanych, aby odczytały słowo lub nazwały obiekt przedstawiony graficznie. Podobnie jak w zadaniu Stroopa, obserwowana interferencja jest przeważnie jednostronna (zwiększenie czasów reakcji przy nazywaniu obrazków w warunku niezgodnym, np. Rosinski, Golinkoff i Kukish, 1975). Co ciekawe, wstawienie do rysunku słowa powiązanego semantycznie (np. mysz i ser) nie wywołuje większej interferencji niż słowo niepowiązane (Lupker, 1979). Z kolei użycie słowa z tej samej kategorii (np. kolano i nadgarstek) już taką interferencję powoduje (Ehri, 1976). Sama procedura pozwala na dużo większą dowolność w doborze bodźców niż oryginalny eksperyment Stroopa, choć wiąże się to z bardziej skomplikowaną relacją pomiędzy wykorzystywanymi procesami poznawczymi. Pomimo, że zadanie jest obecne w literaturze od wielu lat, ciągle trwają dyskusje na ile obserwowany tu efekt jest tożsamy z efektem Stroopa (Dell’Acqua i in., 2007; Starreveld i La Heij, 2016).
Stroop przestrzenny
Efekt interferencji można również uzyskać wykorzystując samo umiejscowienie bodźców na ekranie. Przykładowo, Shor wraz z zespołem (1972) prezentował osobom badanym obrys strzałki umieszczony centralnie na ekranie. Wewnątrz obrysu znajdowało się słowo opisujące jeden z czterech możliwych kierunków (góra, dół, lewo, prawo). Wskazanie kierunku, w którym zwrócona jest strzałka, trwa dłużej, jeżeli napis znajdujący się wewnątrz jest niezgodny z tym kierunkiem (np. napis „prawo” umieszczony wewnątrz strzałki wskazującej lewo).
Podobny efekt można uzyskać wykorzystując samo położenie bodźca, bez konieczności użycia etykiet semantycznych. Liu i koledzy (2004) prezentowali obrysy strzałek zgodne z faktycznym ich położeniem (strzałka zwrócona w górę, umieszczona powyżej punktu fiksacji) lub niezgodne z położeniem. Osoby badane miały decydować, w którą stronę skierowana jest strzałka. Tutaj również zaobserwowano efekt interferencji, zwiększający czas reakcji w warunku niezgodnym.
Stroop numeryczny
Kolejną ciekawą podgrupą zadania Stroopa są eksperymenty wykorzystujące liczby. Efekt interakcji pojawia się tutaj między wielkością wyświetlanej liczby a innymi mierzalnymi cechami bodźca. Kaufmann i in. (2005) prezentowali osobom badanym pary cyfr, które różniły się zarówno wielkością czcionki jak i wielkością samej cyfry. Zadaniem uczestników było albo wskazać większą z liczb, albo wskazać tę, która zapisana jest większą czcionką. Wyniki wskazują na obecność obustronnego efektu interakcji. Zarówno w porównaniu numerycznym jak i cech fizycznych, czasy reakcji były znacząco wyższe, kiedy bodźce były niezgodne.
Interakcja obecna jest również w sytuacji, kiedy osoba badana proszona jest o zliczenie wszystkich cyfr wyświetlonych na ekranie (np. wskazanie, ile piątek widzi przed sobą). Prezentacja cyfry w ilości zgodnej z jej wielkością traktowana jest jako warunek zgodny, rozbieżność w dowolną stronę (np. czterech szóstek) za warunek niezgodny. Badania sugerują (Windes, 1968), że wspomniana rozbieżność znacząco spowalnia prawidłowe wskazanie ilości cyfr widzianych przez osobę badaną.
Stroop emocjonalny
Procedury bazujące na zadaniu Stroopa służą często jako narzędzia diagnostyczne dla pacjentów z zaburzeniami psychicznymi. Przykładem tego może być tzw. emocjonalne zadanie Stroopa (Mitterschiffthaler i in., 2008), podczas którego wykorzystuje się zestaw słów oznaczających emocje. Podobnie jak w klasycznym zadaniu, słowa prezentowane są za pomocą różnych kolorów czcionek a osoby badane proszone są o nazwanie koloru (ignorując znaczenie słowa). Badania pokazują, że czasy reakcji osób zdrowych dla warunków z użyciem negatywnych słów emocjonalnych i neutralnych są podobne. Jeśli jednak zadanie wykonują osoby cierpiące na zaburzenia (np. depresję), potrzebują one średnio więcej czasu na nazwanie koloru słów o negatywnym zabarwieniu emocjonalnym.
[/fusion_text][/fusion_builder_column][fusion_builder_column type=”1_4″ layout=”1_4″ spacing=”” center_content=”no” hover_type=”none” link=”” min_height=”” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”authorBox” id=”” background_color=”#f2f2f2″ background_image=”” background_position=”left top” undefined=”” background_repeat=”no-repeat” border_size=”0″ border_color=”” border_style=”solid” border_position=”all” padding=”20px 0px 0px 0px” margin_top=”” margin_bottom=”” animation_type=”” animation_direction=”left” animation_speed=”0.3″ animation_offset=”” last=”no”][fusion_text]
[author_image]
[/fusion_text][fusion_person name=”{author_name}” title=”Autor” linktarget=”_self” pic_style=”none” hover_type=”none” content_alignment=”center” show_custom=”no” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”author” /][fusion_text]
[reviewer_image]
[/fusion_text][fusion_person name=”{reviewer_name}” title=”Recenzent” linktarget=”_self” pic_style=”none” hover_type=”none” content_alignment=”center” show_custom=”no” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”author” /][fusion_text]
Opublikowano:
11 sierpnia 2017
[/fusion_text][fusion_separator style_type=”single solid” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” sep_color=”#ffffff” top_margin=”10px” bottom_margin=”10px” border_size=”15″ alignment=”center” /][fusion_builder_row_inner][fusion_builder_column_inner type=”1_1″ spacing=”” center_content=”no” hover_type=”none” link=”” min_height=”” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”links-wrapper” id=”” background_color=”” background_image=”” background_position=”left top” undefined=”” background_repeat=”no-repeat” border_size=”0″ border_color=”” border_style=”solid” padding=”” margin_top=”” margin_bottom=”” animation_type=”” animation_direction=”left” animation_speed=”0.3″ animation_offset=”” last=”no” border_position=”all”][fusion_button link=”/table-of-contents” target=”_self” alignment=”center” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”postButton” color=”default” stretch=”default” icon_position=”left” icon_divider=”no” animation_direction=”left” animation_speed=”0.3″]SPIS TREŚCI[/fusion_button][fusion_text]
[get_category_posts]
[/fusion_text][fusion_button link=”?format=pdf” target=”_self” alignment=”center” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”postButton pdf” color=”default” stretch=”default” icon_position=”left” icon_divider=”no” animation_direction=”left” animation_speed=”0.3″]PDF[/fusion_button][/fusion_builder_column_inner][/fusion_builder_row_inner][/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container][fusion_builder_container hundred_percent=”no” equal_height_columns=”no” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” background_position=”center center” background_repeat=”no-repeat” fade=”no” background_parallax=”none” enable_mobile=”no” parallax_speed=”0.3″ video_aspect_ratio=”16:9″ video_loop=”yes” video_mute=”yes” overlay_opacity=”0.5″ border_style=”solid” padding_top=”20px” padding_right=”22px” padding_bottom=”20px” padding_left=”10px”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”3_4″ layout=”3_4″ spacing=”” center_content=”no” hover_type=”none” link=”” min_height=”” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”additionalContent” id=”” background_color=”#f2f2f2″ background_image=”” background_position=”left top” undefined=”” background_repeat=”no-repeat” border_size=”0″ border_color=”” border_style=”solid” border_position=”all” padding=”0px 0px 0px 0px” margin_top=”” margin_bottom=”” animation_type=”” animation_direction=”left” animation_speed=”0.3″ animation_offset=”” last=”no”][fusion_title margin_bottom=”10px” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” size=”3″ content_align=”center” style_type=”none”]
Literatura cytowana
[/fusion_title][fusion_text]
Dell’Acqua, R., Job, R., Peressotti, F., & Pascali, A. (2007). The picture-word interference effect is not a Stroop effect. Psychonomic Bulletin & Review, 14(4), 717-722.
Ehri, L. C. (1976). Do words really interfere in naming pictures? Child Development, 47, 502-505.
Kaufmann, L., Koppelstaetter, F., Delazer, M., Siedentopf, C., Rhomberg, P., Golaszewski, S., … & Ischebeck, A. (2005). Neural correlates of distance and congruity effects in a numerical Stroop task: an event-related fMRI study. Neuroimage, 25(3), 888-898.
Liu, X., Banich, M. T., Jacobson, B. L., & Tanabe, J. L. (2004). Common and distinct neural substrates of attentional control in an integrated Simon and spatial Stroop task as assessed by event-related fMRI. Neuroimage, 22(3), 1097-1106.
Lupker, S. J. (1979). The semantic nature of response competition in the picture-word interference task. Memory and Cognition, 7, 485-495.
Mitterschiffthaler, M. T., Williams, S. C. R., Walsh, N. D., Cleare, A. J., Donaldson, C., Scott, J., & Fu, C. H. Y. (2008). Neural basis of the emotional Stroop interference effect in major depression. Psychological medicine, 38(02), 247-256.
Rosinski, R. R., Golinkoff, R. M., & Kukish, K. S. (1975). Automatic semantic processing in a picture-word interference task. Child Development, 46, 247-253.
Shor, R. E., Hatch, R. P., Hudson, L. J., Landrigan, D. T., & Shaffer, H. J. (1972). Effect of practice on a Stroop-like spatial directions task. Journal of Experimental Psychology, 94(2), 168.
Starreveld, P. A., & La Heij, W. (2016). Picture-word interference is a Stroop effect: A theoretical analysis and new empirical findings. Psychonomic Bulletin & Review, 1-13.
Windes, J. D. (1968). Reaction time for numerical coding and naming of numerals. Journal of Experimental Psychology, 78(2p1), 318.
[/fusion_text][/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container][fusion_builder_container hundred_percent=”no” equal_height_columns=”no” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” background_position=”center center” background_repeat=”no-repeat” fade=”no” background_parallax=”none” enable_mobile=”no” parallax_speed=”0.3″ video_aspect_ratio=”16:9″ video_loop=”yes” video_mute=”yes” overlay_opacity=”0.5″ border_style=”solid” padding_top=”20px” padding_right=”22px” padding_bottom=”20px” padding_left=”10px”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”3_4″ layout=”3_4″ spacing=”” center_content=”no” hover_type=”none” link=”” min_height=”” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”additionalContent tagsDiv” id=”” background_color=”#f2f2f2″ background_image=”” background_position=”left top” undefined=”” background_repeat=”no-repeat” border_size=”0″ border_color=”” border_style=”solid” border_position=”all” padding=”0px 0px 0px 0px” margin_top=”” margin_bottom=”” animation_type=”” animation_direction=”left” animation_speed=”0.3″ animation_offset=”” last=”no”][fusion_title hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” size=”3″ content_align=”center” style_type=”none” margin_bottom=”10px”]
TAGI
[/fusion_title][fusion_text][tags][/fusion_text][/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container][fusion_builder_container hundred_percent=”no” equal_height_columns=”no” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” background_position=”center center” background_repeat=”no-repeat” fade=”no” background_parallax=”none” enable_mobile=”no” parallax_speed=”0.3″ video_aspect_ratio=”16:9″ video_loop=”yes” video_mute=”yes” overlay_opacity=”0.5″ border_style=”solid” padding_top=”20px” padding_bottom=”20px” padding_left=”10px” admin_toggled=”no”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”3_4″ layout=”3_4″ spacing=”” center_content=”no” hover_type=”none” link=”” min_height=”” hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” class=”additionalContent readMoreDiv” id=”” background_color=”#f2f2f2″ background_image=”” background_position=”left top” undefined=”” background_repeat=”no-repeat” border_size=”0″ border_color=”” border_style=”solid” border_position=”all” padding=”” margin_top=”” margin_bottom=”” animation_type=”” animation_direction=”left” animation_speed=”0.3″ animation_offset=”” last=”no”][fusion_title hide_on_mobile=”small-visibility,medium-visibility,large-visibility” size=”3″ content_align=”center” style_type=”none” margin_bottom=”10px”]
CZYTAJ TEŻ
[/fusion_title][fusion_text]Test Stroopa
Test Flankerów[/fusion_text][/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]